Marita Benke-Gajda, „…jak jeden dzień”
Jubileusz 40-lecia pracy twórczej Marity Benke-Gajdy
Marita Benke-Gajda – mistrzyni rzeźby w ceramice, obecna w życiu kulturalnym Krzeszowic od lat. Wędrowaliśmy na Jej kolejne wystawy, jeszcze te prezentowane w siedzibie Muzeum Ziemi Krzeszowickiej, potem już w Sali Błękitnej Pałacu Vauxhall, zawsze w oczekiwaniu artystycznej i emocjonalnej niespodzianki .Wybitna osobowość Artystki i niezwykłość Jej dokonań przyciągały do tego świata „skrzydlatej sztuki”. „Skrzydlatej”, bo przecież anioły to rozpoznawalny znak twórczości Pani Marity.
Pablo Picasso, którego twórczością Marita Benke-Gajda jest zafascynowana, mawiał, że malowanie obrazów jest dla niego artystycznym sposobem prowadzenia wizualnego dziennika. Sądzę, że ten zamysł można odczytać również z całokształtu twórczości jego miłośniczki, jej dziejów myśli, okrytych mgłą tajemnicy. Odkrywają je cykle tematyczne, najczęściej o metaforycznych tytułach – „Ptaki”, „Tajemniczy ogród”, „Pawie”, „Pajace”, „Anioły”, „Dotyk”, „Pielgrzymi”, „Gejzery”, „Woda”, „Fale”… Artystka do niektórych tematów powraca, poszukując nowej formy emocjonalnego wyrazu.
Jubileuszowy wieczór w Pałacu Vauxhall był właśnie okazją do refleksji o twórczych latach, które minęły „…jak jeden dzień”. Zachwyciło niezwykle osobiste, wzruszające słowo wstępne dyrektor Anny Migi – przywołany portret Artystki, Matki, wspaniałego, empatycznego Człowieka.
Profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych Czesław Dźwigaj mówił z podziwem o kompetencjach zawodowych wybitnej absolwentki tej Uczelni. Marita Benke-Gajda obecnie pracuje na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie, prowadzi Pracownię Rzeźby w Ceramice.
Członek Zarządu Starostwa Powiatowego w Krakowie Tadeusz Nabagło gratulował osiągnięć artystycznych. Ich wyrazem jest udział Artystki w blisko 200. wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą.
Antoni Dobrowolski, poeta, autor poświęconego artystom tomiku „Galeria światów”, zaprezentował wiersz inspirowany rzeźbami Marity Benke-Gajdy” – „…jak dobre słowo”.
Lucyna Ordon-Klimczak (śpiew) i Grzegorz Klmczak (fortepian) uświetnili jubileuszowy wieczór piękną interpretacją legendarnego utworu z repertuaru Edith Piaf „Non, je ne regrette rien”.
A potem była pełna emocji wędrówka po znakomicie zaaranżowanej wystawie, z chwilami refleksji, wymiany myśli, zachwytów… Dla wrażliwej, twórczej i bogatej wyobraźni Artystki, fascynujących pomysłów, ich mistrzowskiej realizacji. Sylwetki aniołów, ludzi, zwierząt, inspiracje naturą, sferą sacrum, światem baśni. Poszukiwanie formy… Pełne wewnętrznej tajemnicy głowy kobiece, niepokojące gejzery, emanujące fantazją drzewa, fale, niewielkie kopczyki z ceramicznych kamyków, jakby wyjęte z górskiej rzeki otoczaki, układy złożone z „kamieni” z wyrytymi lub malowanymi fragmentami napisów, kostki pokryte odbitkami anonsów prasowych… Niektóre prace sprawiają wrażenie jakby niedokończonych, ale to zabieg świadomy.
Hall Galerii prezentuje inny rodzaj artystycznego kunsztu Artystki. Przecież ceramika, sztuka gliny i ognia, ma swój specyficzny charakter. Jest ciągliwa i miękka, można z niej stworzyć potężne, masywne bryły, ale także wyczarować najdelikatniejszy, koronkowy filigran. Można ukształtować wielobarwny korowód uroczych dam. Zamieszkały one w gablotach hallu, budząc szczególny zachwyt gości artystycznego wieczoru.
I był katalog, a właściwie Katalogowa Księga, piękna. Projekt przygotował wybitny artysta grafik Wojtek Kowalczyk. Fotografie – autorstwa Bożeny Pilat i Jadwigi Gajdy – córki Pani Marity. Ich zasób wzbogaciło archiwum Jubilatki. Zachwyca zamieszczona w Księdze swoista Kronika życia i twórczości Marity Benke-Gajdy. A do głębokiej refleksji nad rolą sztuki w życiu człowieka skłaniają wiersze utalentowanego, niezwykle wrażliwego poety, Krzysztofa Ślusarczyka.
Pani Marita pięknie, z wrodzoną skromnością, podsumowuje swe czterdziestoletnie dokonania:
Sama „wydrapywałam” ścieżki ceramicznej wiedzy, uczyłam się w fabrykach, laboratoriach, instytutach. Los stawiał na mojej drodze ludzi mi życzliwych – uczyłam się od nich w pokorze. Tych spotkań było tak wiele, że trudno je teraz wymienić. Wszystkim, którzy przez te 40 lat przyczynili się do rozwoju mojej ceramicznej drogi – tym, od których dane mi się było uczyć, ale i tym, których ja uczyłam – serdecznie dziękuję.
To my dziękujemy wybitnej Artystce. Podziwianie Jej wspaniałych dzieł to wielki DAR, jaki otrzymujemy od lat. Życzymy dalszych sukcesów.
Maria Ostrowska
Wystawę w Galerii w Pałacu Vauxhall można zwiedzać do 21 lutego 2020 roku.
–