Skamieniałe Miasto Ciężkowice i okolice

W kolejną wycieczkę Krzeszowicki Klub Podróżnika wyruszył do Skamieniałego Miasta w Ciężkowicach i w jego okolice. Poranek przywitał nas rześką temperaturą, ale z każdą godziną robiło się coraz cieplej, a  miłe promienie słońca towarzyszyły nam cały dzień, ciesząc nas bardzo, bo wiadomo przy ładnej aurze wędruje się przyjemniej.

W Ciężkowicach spotykamy się z naszymi przewodnikami, aż dwoma bowiem ta wycieczka cieszy się dużym zainteresowaniem, mamy komplet w autokarze, także i tych najmłodszych turystów. Nasz spacer  po zakamarkach Skamieniałego Miasta , gdzie ostańce skalne z piaskowca tworzą niezwykły rezerwat rozpoczynamy od skały Grunwald nazwanej tak w 1910 roku z okazji 500 rocznicy zwycięstwa nad Krzyżakami. Dalej mijamy m.in takie formy skalne jak: Orzeł ,Piramida, Borsuk , Cyganka i Czarownica z haczykowatym nosem. O historii zwiedzanego miejsca związanych z nim legendach, czy  mieszkających tu nietoperzach, bardzo ciekawie i na wesoło opowiadają nam nasi przewodnicy.  Po dwugodzinnym zwiedzaniu rezerwatu mamy  przerwę na posilenie się w bufecie położnym przy tutejszym parkingu, w końcu trzeba mieć siły na kolejne atrakcje turystyczne, których dziś sporo.

Następnie udajemy się tylko z Panią Przewodnik  na Wzgórze Pustki w Łużnej gdzie mieści się jeden z największych cmentarzy z okresu I wojny światowej nr 123. Spoczywającą tu żołnierze biorący udział w jednej z ważniejszych bitew frontu wschodniego I wojny światowej, bitwie pod Gorlicami z 2 maja 1915 roku. Spoczywa tu 909 żołnierzy austro-węgierskich (w przeważającej części Polaków), 65 żołnierzy armii niemieckiej, 212 żołnierzy armii rosyjskiej. Jest także kwatera żołnierzy, których przynależności nie rozpoznano. Nad nekropolią góruje (wiernie odbudowana po pożarze) kaplica cmentarna – gontyna projektu Dukana Jurkovica. Cmentarz Wojenny nr 123 został dodany w 2016 roku do obiektów historycznych na liście znaków dziedzictwa europejskiego. Zachowana jest tu idea ekumenizmu, rzadko bowiem się spotyka nekropolie, gdzie żołnierze różnych narodowości i religii spoczywają w jednym miejscu. Spod gontyny rozpościera się piękna panorama od Maślanej Góry, na pograniczu Beskidu Niskiego i Pogórza Karpackiego, aż po Pasmo Radziejowej i Tatry Słowackie.

Dalej jedziemy do Szalowej. Tu zwiedzamy kościół parafialny św. Michała Archanioła. Kościół swe powstanie zawdzięcza…profanacji-pod koniec XVI wieku w poprzedniej tutejszej świątyni został pochowany arianin. W miejscu zbezczeszczonego w ten sposób kościoła w XVIII w. postawiono nową drewniana świątynię z harmonijnym barokowym wnętrzem, na które składają się polichromie, ołtarze główny i boczne, obrazy i ambona. Kolejnym punktem zwiedzania jest rynek miasta Ciężkowice z figurą św. Floriana, ratuszem pośrodku i ławeczką Ignacego Paderewskiego. Nasza Pani Przewodnik żartuje  że św. Florian to nie tylko patron strażaków ale i  przewodników turystycznych, bo oni też czasem ” leją wodę”. Naszej Pani Przewodnik tego zarzucić nie możemy, z jej wiedzy, profesjonalizmu, oraz poczucia humoru zapewne skorzystamy jeszcze, będąc w tych rejonach. Ciekawostką jest ,że pomnik o nazwie „Ławeczka Paderewskiego” odsłonięto 3 maja 2018 dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Jest on wykonany jako odlew z brązu i odzwierciedla naturalnej wielkości siedzącą postać I. J. Paderewskiego oraz fortepian. Na bocznej ścianie instrumentu widnieje inskrypcja „Wygrał Polskę na fortepianie”. Ławeczka dzięki specjalnemu mechanizmowi odtwarza menuet C-dur opus uważany za najpopularniejszy w dorobku mistrza. Nagranie pochodzi z 1937 w oryginalnym wykonaniu artysty.

Zwiedzamy także tutejsze neogotyckie sanktuarium wg. projektu Jana Sas-Zubrzyckiego, który projektował także kościół św. Józefa, na krakowskim Rynku Podgórskim. Widać pewne podobieństwo tych monumentalnych budowli. Ostatnim punktem naszej wycieczki jest Dworek Ignacego Jana Paderewskiego w Kąśnej Dolnej obok Ciężkowic. Paderewski określany jest mianem jednego z „ojców polskiej niepodległości”. To wybitny pianista, kompozytor polityk i premier II RP. Zwiedzany budynek pochodzi z pierwszej połowy XIX w. Jest to murowany parterowy dwór z otwartym  gankiem opartym na czterech kolumnach. Artysta bywał tu okresowo. W dworku znajduje się m.in. jego fortepian czeskiej marki Petrof. W jedynej zachowanej na świecie posiadłości Paderewskiego – mieszczą się obecnie sale o charakterze muzealnym oraz prowadzona jest działalność koncertowa. Ze względu na ograniczenia związane z pandemią  tylko  część z nas ma możliwość zwiedzenia tych wnętrz. Dworek okala piękny 16 hektarowy park. To był dzień pełen turystycznych atrakcji, Ciekawe te wschodnie rejony Małopolski, pewnie tu jeszcze wrócimy…

 Tekst: Michał Dzidek, zdjęcia: Andrzej Bulicz, Andrzej Rokicki